Retentiedaktuin Clausplein Eindhoven
Synergie substraat en retentielaag cruciaal voor succes klimaatadaptief ontwerp
Plein en daktuin tegelijk
In april 2020 is het vernieuwde Clausplein in Eindhoven opgeleverd. Het bruisende plein met horeca en winkels, wat tegelijkertijd het dak van een parkeergarage is, moest groener worden. Toen in 2019 de tender voor het beste vergroeningsplan gewonnen werd door de groenexperts van Donker Groen, is Optigrün door hen ingeschakeld voor het leveren van een klimaatadaptief retentiedaksysteem. Hierbij werd samengewerkt met BVB Landscaping.
Klimaatadaptief ontwerp
In Eindhoven implementeerde Optigrün een retentiedaksysteem met smart flow control. Dit houdt in dat er een klep over de hemelwaterafvoer staat. Deze is het hele jaar gesloten, maar kan opengesteld worden als sensoren meten dat het vochtgehalte te hoog is. Als er regen wordt voorspeld, terwijl er al veel hemelwater opgeslagen wordt, gaat de klep open en wordt water geloosd richting een tank. Bij droogte kan het water weer teruggepompt worden. Een klimaatadaptief ontwerp dus, geschikt voor zowel natte als hete en droge periodes.
Retentiedaksysteem
Het daksysteem is opgebouwd uit een retentielaag met kratten, een capillaire filterlaag en een speciaal daktuinsubstraat van BVB Landscaping. Door de regulerende werking lost het systeem zowel watertekort als wateroverlast op. Henk Vlijm van Optigrün licht toe: “Regenwater wordt opgevangen in het substraat. Als dit verzadigd is, lekt het uit in een waterretentiebox, een loze ruimte van 15 cm hoog. Hier wordt het regenwater vastgehouden en, naar behoefte van het groen, opgezogen via capillaire cones. Zo valt het substraat minder snel droog en kan vegetatie optimaal groeien.”
Speciaal daktuinsubstraat
Veel daktuinsubstraten bevatten lava om het water af te voeren. Maar bij klimaatadaptieve projecten is juist ook wateropname relevant. Volgens Vlijm ligt de sleutel bij retentiedaken in de synergie tussen de retentielaag en het substraat: “Daktuinsubstraat mag niet droogvallen, maar er mag ook geen modder ontstaan. Capillariteit is altijd een vraagstuk. Voor het Clausplein is door BVB een speciaal substraat geleverd. Dit is van heel fijn, organisch materiaal en heeft een betere capillaire werking en een groter watervasthoudend vermogen dan andere daktuinsubstraten. De pF curve is geoptimaliseerd voor deze situatie, zodat de balans tussen vocht en lucht in het substraat precies juist is.”
Foto: John van Groenedaal